Antonov 124, havacılık tarihinin en özel uçaklarından biri ve bu özel uçağın kazaları da çok özel…
Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığını S-400 Hava Savunma Sistemleri’nin teslimatında dünyanın en büyük uçakların biri olan Antonov 124’lerde kullanılıyor. Zaman zaman bu uçakları çeşitli vesilelerle Türkiye semalarında görsek de, en çok S-400 teslimatı sırasında gördük ve haliyle bu koca bebekler hepimizin radarına girdi.
Toplamda sadece 55 adet üretilen bu uçaklar büyük olduğu kadar özel de uçaklar. Hakkında anlatılacak pek çok şeyi daha önceki videolarda anlattım ve geriye bilin bakalım ne kaldı. Tabii ki kazaları.
Antonov 124 Ruslan… Sovyet mühendisliğinin bir başka şaheseri. Çok büyük, çok güçlü ve çok çirkin. Soğuk Savaş’ın rüzgarını hala hissettiren türden ve hala hayatımızda…
Mayıs 1987’de 455 ton ağırlıkla kalkış yaparak, yakıt ikmalsiz 20 bin kilometre uçtu, 25 saat 30 dakika havada kaldı. En eşsiz kargoların benzersiz taşıyıcısı oldu. Geniş gövdesi ve yükleme olanakları ile vazgeçilmez hale geldi. 1982 yılında üretilmeye başlandı ve 2004 yılında son Antonov 124 üretildi. 22 yıllık süreçte sadece bazı kaynaklara göre 57 bazı kaybaklara göre 55 adet üretilmişti. O nitelikleriyle özel olduğu kadar, nicelik olarak da özel bir uçak.
Antonov 124’ün en büyük kullanıcıları, eskiden Sovyetler Birliği çatısı altında birlikte olan Ukrayna ve Rusya. Hem askeri, hem de sivil kullanımları mevcut. 30’dan fazlası halen aktif kullanımda. Geriye kalan uçaklar ise emekliye ayrılmış. 4 uçak ise bir kazaya karışarak yok olmuş.
Bu büyük ve özel uçağın kazaları da tahmin edebileceğiniz gibi büyük ve özeldir. Şimdi gelin bir bakalım bu koca bebek geçmişte hangi olaylara karışmış.
Antonov 124 tasarımı ve kullanım amaçları Soğuk Savaş yıllarında belirlense de, Soğuk Savaş’ın ardından aktif olarak kullanılmaya başlayan bir modeldi. 1986 yılında resmen hizmete girdiğinde Sovyetler Birliği’nin en çalkantılı dönemi başlamış, 1991 yılında da birlik resmen dağılmıştı. Dünyanın en büyük uçağı Antonov 225’in çürümeye terk edildiği günlerdi, Ekranoplan’ın gözden çıkarıldığı zamanlar. İşte o karmaşanın ardından üretilen 3. Antonov 124 bir test için havalandı. Takvimler 13 Ekim 1992’yi gösteriyordu. Yani Sovyetler Birliği’nin resmen dağılmasının üzerinden neredeyse 1 sene geçmişti. Ama test için havalanan Antonov 124 halen Sovyet tescili CCCP ile uçuyordu. Nasıl bir bürokratik karmaşa ortamı olduğunu siz hayal edin.
13 Ekim 1992 tarihinde üretilen 3. Antonov ile Ukrayna’da gerçekleştirilecek testte, yüksek hızda manevra kabiliyeti test edilecekti. Uçak 19 bin feet irtifada saatte 530 kilometreden 650’ye hızlanmaya başladı. 614 kilometreye gelindiğinde uçağın burun kısmında yer alan radom parçalanmaya başlamış ve dağılan parçalar 3 numaralı motora zarar vermişti. Üstelik uçağın hidrolik sistemlerinde de sorun çıkmıştı. Kontrolden çıkan uçak kısa süre sonra düştü. Uçakta bulunan 9 görevliden 8’i hayatını kaybetmişti.
Bu dev kuşun ikinci ölümcül kazası ise ilk kazadan yaklaşık 1 sene sonra 15 Kasım 1993 tarihinde gerçekleşmişti. Hakkında çok az şey bilinen bu uçak kazasında Antonov 124’te bulunan 17 kişinin tamamı hayatını kaybetmişti. Rusya merkezli Aviastar tarafından işletilen sivil tescilli uçak, Dubai’den İran’ın Kirman şehrine uçuyordu. Kirman Havalimanı’na yaklaşma sırasında 11 bin 180 feet yüksekliğindeki bir tepeye çarptı. Kazaya dair bilinenler ise sadece bu kadar…
1991’de sonu gelen komünist rejim, 1996’ya gelindiğinde en azılı kapitalistlere hizmet etmeye başlamıştı. Rus bayrak taşıyıcı Aeroflot’a ait, Ajax isminde bir şirket tarafından işletilen bir Antonov 124, Rusya’dan İtalya’nın Torine kentine boş olarak geliyordu. İtalya’dan Brunei Sultanı’nın koleksiyonuna katacağı yeni Ferrarileri alacaktı. Torino Caselle Havalimanı 36 pistine inişe geçen uçak, teker koymaya kısa bir süre kala pas geçme kararı aldı fakat bunu başaramadı. Havalimanı pisti bitimindeki San Françesko al Campo kasabasındaki evlere çarparak durabildi dev Antonov 124. Uçağın iki pilotu ve kasabadaki iki kişi hayatını kaybetmişti.
Antonov 124’ün en büyük kazası 6 Aralık 1997 tarihinde yaşanmıştı. Rus Hava Kuvvetleri, Vietnam’a götürülecek 2 adet Sukhoi Su-27 savaş jetinin nakliyesi için Cargotrans isimli bir şirketten Antonov 124 kiralamıştı. Irkutsk’tan kalkacak uçak Vladivostok aktarmalı olarak Vietnam’a ulaşacaktı. Ancak Irkutsk’tan kalkışından hemen sonra 3 numaralı motorunda bir arıza yaşandı. Aynı anda uçağın hücum açısı da yükselmiş ve bu sırada 1 ve 2 numaralı motorların ürettiği itme gücü de kesilmişti. Ne olduğunu anlamadan uçak düşmeye başladı. Sadece 66 metre tırmanabilmişti. Her şey bir anda olup bitti ve uçak Irkutsk kentinde, yerleşim birimi üzerine düştü. Uçaktaki 23 kişiyle birlikte yerde, her şeyden habersiz 45 kişide hayatını kaybetmişti. Toplam 68 kişinin hayatını kaybettiği bu kaza geride şehrin hafızasından silinmeyecek görüntüler bırakmıştı.
Yayımlayan