Bagaj eşleştirme nedir ve neden böyle bir işlem yapılır?
Sayın Yolcularımız,
Bir yolcumuzun uçuştan vazgeçmesi nedeniyle güvenlik önlemleri alınması gerekmektedir. Şimdi lütfen kendinize ait el bagajlarınızı alıp içini kontrol ediniz ve yanınızda muhafaza ediniz. Size ait olmayan eşyalara dokunmayınız.
El bagajlarımızı yerleştirip koltuğumuza oturmuş, kemerimizi bağlamıştık ki böyle bir anons duyduk. Bir yolcu uçağa binmekten vazgeçmişti ve bizden el bagajlarımızı yanımıza almamızı istediler. Bu sırada yer görevlileri de, uçmaktan vazgeçen yolcunun uçak altına verdiği bagajı bulup indirmekle meşguldü. Yani işin özeti; uçaktan inen yolcuya ait eşyaların tamamı indirilmeden uçağın havalanamazdı. Bu bir güvenlik kuralıydı. Yolcusuz bagajların uçaktan çıkarıldığına emin olunduğunda kalkışımızı yaptık.
Amerikan Federal Havacılık Dairesi, 19 Aralık 1987 tarihinde böyle bir kural getirmişti. Tüm uluslar arası uçuşlarda, yolcu/bagaj eşleştirilmesi yapılması gerekiyordu. Bir yolcu bagajsız olarak uçabilirdi ancak bir bagaj, yolcusu uçakta olmadan uçamazdı.
Özellikle uçak korkusu olan yolcuların son anda uçuştan vazgeçmesi ve check-in işlemi sonrasında uçuşa gelmeyen yolcular yüzünden zaman zaman uçaklarda sahipsiz bagajlar olabiliyordu. Kurallara göre, sahipsiz bagajla uçağın havalanmaması gerekiyordu ancak henüz yeni olan bu kural zaman zaman çiğnenebiliyordu. Ancak bu kuralın getirilmesinden yaklaşık 1 sene sonra yaşanan bir olay sonucunda, zaman zaman esnetilebilen bu kural havacılığın en katı kurallarından biri haline gelmişti.
Takvim yaprakları 21 Aralık 1988’i gösterirken, Pan Am’a bir Boeing 747-100 Londra-New York seferi için Heatrow Havalimanı’nın 27 sağ pistinden yerel saatle 18:25’te havalanmış, gecenin en karanlık yerine doğru tırmanışına başlamıştı. Kabinde X milletten 243 yolcu vardı ve onlar için orada olan 16 mürettebat Pan Am uçağında görev yapıyordu. Kalkıştan yaklaşık yarım saat sonra seyir irtifası olan 31 bin feete ulaşan 747, rutin bir sefer gerçekleştiriyor gibiydi. 316 pusula başında 313 knot hızla uçuşa devam eden uçak saatler 18:58’i gösterirken frekans değiştirmiş yeni hava trafik kontrolü ile rutin iletişimini sağlamıştı. Uçuş bilgilerini teyid eden Pan Am uçağı, yaklaşık 4 dakika sonra tarihin en sansasyonel terör saldırısının kurbanı olacaktı. Saatler 19:02’yi gösterdiğinde Pan Am uçağı yapılan hiçbir çağrıya cevap vermiyordu. Dev 747, taşıdığı 259 kişiyle birlikte yok olmuştu.
Dev 747 havada çarpalanmıştı. İskoçya’nın Lockerbie kasabası üzerine düşen uçağın enkazı, kilometrelerce karelik bir alana yayılmıştı. Aslında tepenizden geçen her uçağın yolcuları ile ortak bir kaderin kurbanı olabilirsiniz. 21 Aralık 1988’de yaşanan da işte tam olarak buydu. Uçakta bulunan 259 kişiyle birlikte, Lockerbie kasabasındaki 11 kişi de bu uçak kazasında hayatını kaybetmişti…
Kazaya karışan uçak üretilen Şubat 1970’de Pan Am’a teslim edilmişti. Üretilen 15. Boeing 747 idi ve kaza yaşandığında 18. yaşını doldurmuştu. O yıllara göre yaşlı sayılabilecek bu 747’nin havada parçalanması akıllara pek çok soru işareti getirmişti. Ancak ne olursa olsun, bir yolcu uçağının havadayken parçalanması çok da teknik izahı mümkün olmayan bir durumdu. Bu ancak kötü niyetli insanların bir girişimi sonucu olabilirdi. Bu bir terörist saldırıydı.
Birisi Pan Am uçağı ile yolculuk edecek gibi valizini uçağın kargo bölümüne verip uçağa binmemişti. Uçağa yüklenen bu valizdeki bir radyoda bomba vardı. Radyonun içine yerleştirilen bomba düzeneği zamanlayıcı ile çalışan bir düzenekti.
Tarihin en büyük kriminal soruşturmalarından biri olan Lockerbie Faciası’nın sonunda bombayı Libya’lı ajanların uçağa yerleştirdiği anlaşılmıştı. Libya’nın Amerika Birleşik Devletleri karşıtı lideri Muammer Kaddifi’nin Pan Am’ın 103 sefer sayılı uçuşunu bir faciaya dönüştüren saldırıda eli olduğu iddia edildi. Kazanın arka planı ile ilgili tartışmalar halen son bulmuş değil.
Tüm yaşananların ispatladığı şey ise havacılıkta kuralların katı bir şekilde uygulanmaması durumunda acı bedeller ödendiği gerçeği olmuştu. Bu olay sonrasında, geçtiğimiz günlerde benim uçuşumda da olduğu gibi tüm uçuşlarda yolcu/bagaj eşleştirilmesine çok katı bir şekilde dikkat edilmeye başlandı.
Yayımlayan